Αεροαλλεργιογόνα είναι τα αλλεργιογόνα του εξωτερικού και εσωτερικού περιβάλλοντος τα οποία ευθύνονται για πολλές από τις αλλεργίες του αναπνευστικού συστήματος όπως η αλλεργική ρινίτιδα και επιπεφυκίτιδα και το εξωγενές βρογχικό άσθμα. Τα σημαντικότερα εξ αυτών είναι τα ακάρεα της οικιακής σκόνης, οι γύρεις και οι μύκητες.
Τι είναι τα ακάρεα οικιακής σκόνης
Τα ακάρεα της οικιακής σκόνης είναι αόρατοι διά γυμνού οφθαλμού, μικροσκοπικοί οργανισμοί και είναι το κοινότερο αεροαλλεργιογόνο παγκοσμίως. Στην Eλλάδα τα πιο συχνά είναι το Dermatophagoides pteronyssinus και το Dermatophagoides farinae. Οι μικροοργανισμοί αυτοί είναι αρθρόποδα και τρέφονται από τα νεκρά κύτταρα της επιδερμίδας μας. Δεν μας δαγκώνουν και έτσι δεν μεταδίδουν ασθένειες. Ζουν μέσα στην σκόνη, όπου σε ένα γραμμάριο, οικιακής σκόνης μπορεί να βρίσκονται από 100 μέχρι και 15.000 ακάρεα. Τα αλλεργιογόνα τους προέρχονται από τμήματα του σώματος και από τα περιττώματά τους τα οποία αναμειγνύονται με τα σωματίδια της σκόνης και στη συνεχεία εισπνέονται. Για να επιβιώσουν οι μικροοργανισμοί αυτοί χρειάζονται: σταθερές συνθήκες περιβάλλοντος και τροφή. Έτσι, αναπτύσσονται σε μεγάλους αριθμούς μέσα στα στρώματα, στα μαξιλάρια, στις μοκέτες και στα χαλιά, στις πολυθρόνες, σε ορισμένα παιγνίδια των παιδιών π.χ. στα αρκουδάκια ή σε χώρους όπου κοιμούνται τα κατοικίδια ζώα. Τρέφονται με την πιτυρίδα του ανθρώπου και με μύκητες που υπάρχουν στο περιβάλλον. Την κατάλληλη υγρασία και θερμοκρασία τους την παρέχει το ανθρώπινο σώμα, όταν το άτομο κοιμάται στο κρεβάτι του. Τα ακάρεα πολλαπλασιάζονται κυρίως το Φθινόπωρο αλλά και την Άνοιξη. Επειδή υπάρχουν καθ’ όλη την διάρκεια του έτους μπορεί ο ασθενής να έχει ολοετή συμπτωματολογία ή κρίσεις κατά την διάρκεια των δύο εποχών που ήδη αναφέρθηκαν. Τα συμπτώματα συνήθως είναι πολύ μικρότερης έντασης το Καλοκαίρι αφού, φεύγουν κουβέρτες και χαλιά και τα παράθυρα είναι περισσότερες ώρες ανοικτά.
Οδηγίες για τη βελτιωση των συμπτωμάτων της ρινίτιδας και του άσθματος
Για να βελτιωθούν τα συμπτώματα της ρινίτιδας και του άσθματος, πέραν των διαφόρων φαρμάκων και της ανοσοθεραπείας απαιτείται και έλεγχος του περιβάλλοντος στο οποίο διαμένει ο ασθενής. Η κρεβατοκάμαρα, είναι ο χώρος στον οποίο ο ασθενής παραμένει κατά το μεγαλύτερο διάστημα της παρουσίας του στο σπίτι, για αυτο και πρέπει να μοιάζει με «δωμάτιο νοσοκομείου». Αναλυτικότερα, πρέπει να αφαιρεθούν όλα τα χαλιά, μοκέτες, φλοκάτες, πατάκια κλπ. και τα ρούχα να είναι πάντοτε μέσα σε ντουλάπες με τις πόρτες κλειστές. Να μην υπάρχουν πεταμένα πράγματα σε διάφορα σημεία του δωματίου και να χρησιμοποιούνται έπιπλα από ξύλο ή πλαστικό. Ιδιαίτερα όσον αφορά το στρώμα θα πρέπει να αντικαθίσταται εάν είναι ηλικίας άνω των 5 ετών, ειδ’ άλλως καλύπτεται με ειδική θήκη από αδιάβροχο πλαστικό με φερμουάρ. Το μαξιλάρι πρεπει να αλλαχθεί εάν περιέχει πούπουλα ή μαλλί με άλλο από συνθετικά υλικά και τα κλινοσκεπάσματα πρέπει να πλένονται τακτικά στο πλυντήριο σε θερμοκρασία μεγαλύτερη των 600 C ή να στέλνονται στο καθαριστήριο για στεγνό καθάρισμα. Το καθάρισμα πρέπει να γίνεται πάντοτε με βρεμένο πανί. Απαγορεύεται αυστηρά το κάπνισμα στην κρεβατοκάμαρα και γενικότερα στο σπίτι, καθώς και η είσοδος ή η παραμονή των κατοικιδίων ζώων στο υπνοδωμάτιο. Επίσης επιβάλλεται τακτικός αερισμός του δωματίου ακόμη και κατά τους χειμερινούς μήνες.
Στο εμπόριο κυκλοφορούν ειδικά ακαρεοκτόνα sprays, αφροί και διαλύματα για πλυντήρια. Με τα μέτρα αυτά, ο πληθυσμός των ακάρεων μειώνεται σταδιακά και παράλληλα ελαττώνονται τα συμπτώματα του ασθενούς. Τα μέτρα αυτά πρέπει να εφαρμόζονται και στα υπόλοιπα δωμάτια του σπιτιού.